Gizli din taşımak ve Sabataycılık

17.asırda Yahudilerden bir grup, Kurtarıcı Mesih saydıkları Sabatay Sevi’nin arkasına düşerek heretik bir mezhep meydana getirdiler. Osmanlılar, gayrı Müslimlerin iç işi saydıkları bu hadiseye müdahale etmediler. Ne zaman ki Osmanlı siyasi ve sosyal hayatını tehdit ettiler, o zaman işin ciddiyeti ortaya çıktı. Kendilerini korumak için Müslüman görünen bu dönme topluluğu, Osmanlı modernleşmesinde çok mühim bir rol oynamıştır. Aralarında çok meşhur kimseler vardır.