ბნელი მატერია და ბნელი ენერგია — სამყაროს უხილავი ნაწილი

ჩვენთვის ხილული სამყარო; დედამიწა, მზე, სხვა ვარსკვლავები თუ გალაქტიკები ატომებისგან შედგება. ეს ყველაფერი ერთად მთელი სამყაროს მასის 5%-მდეა. დანარჩენი უხილავი ნაწილი — სრული მასის დაახლოებით 67% ბნელ ენერგიაზე, ხოლო 27% ბნელ მატერიაზე მოდის. ისინი ამ ეტაპზე ჩვენთვის უცნობი სუბსტანციებისგან შედგება.

ბნელი მატერია არ ურთიერთქმედებს ხილულ მატერიასთან და სრულიად უხილავია ნებისმიერი ტიპის ელექტრომაგნიტურ გამოსხივებაში. მიუხედავად ამისა, მეცნიერები დარწმუნებულნი არიან, რომ ის არსებობს, რადგან ამით იხსნება შესამჩნევი გრავიტაციული ეფექტი გალაქტიკებსა და გალაქტიკათგროვებზე. ბნელი ენერგია კიდევ უფრო შეუცნობელია. ის ბნელი მატერიის საპირისპიროდ აღიქმება და სამყაროს გაფართოების აჩქარებასთანაა დაკავშირებული.

პოდკასტში ბნელ მეტერიასა და ბნელ ენერგიაზე ვსაუბრობთ. განვიხილავთ იმას თუ რა არის სამყაროს უხილავი 95% და რა როლი შეიძლება ჰქონდეს მას სამყაროზე, ან გინდაც ჩვენზე — 5%-ზე. პოდკასტის სტუმარია Carnegie Mellon-ისა და ილიას სახელმწიფო უნივესიტეტის პროფესორი, ფიზიკოსი თინათინ კახნიაშვილი.