25650420pm--มองเหนือบวกเหนือลบ

20 เม.ย. 65 - มองเหนือบวกเหนือลบ : เราต้องรู้จักมองด้วยใจที่เป็นกลาง ไม่ตัดสินว่าเป็นบวกหรือเป็นลบ เพราะถ้าเรามองด้วยใจที่เป็นกลาง การรู้ซื่อๆ ก็จะเกิดขึ้นได้ เราก็จะเห็นมันตามที่เป็นจริงว่า มันมาแล้วก็ไป มันไม่เที่ยง มันเป็นทุกข์ มันไม่ใช่ตัวไม่ใช่ตน มันไม่ใช่เรา ดูไปๆ จนกระทั่งเห็นว่ามันไม่มีเราเลยด้วยซ้ำ แต่ก่อนจะถึงตรงนั้น ก็เห็นว่ามันไม่ใช่เรา ก่อนที่จะเห็นว่ามันไม่ใช่เรา ก็เห็นว่ามันไม่เที่ยง มันเป็นทุกข์ การรู้จักมอง ต้องรู้จักมองแบบนี้ด้วย คือมองโดยไม่มีการให้ค่าว่าเป็นบวกหรือเป็นลบ อันนี้เป็นการมองที่อยู่เหนือบวกหรือลบแล้ว

ฉะนั้นถ้าเราเจริญสติ ถ้ายังมีการให้ค่าว่าบวกหรือลบ มันก็อดไม่ได้ที่จะไปกดข่มความคิดบางความคิด แล้วก็ไปยึดติดกับอารมณ์บางอารมณ์ ซึ่งทำให้การปฏิบัติไม่ก้าวหน้า ในระดับที่เป็นสมถะอาจจะทำได้ ความคิด อารมณ์บางอย่างไม่ดีก็เปลี่ยนมันหรือข่มมันเสีย

 

มีความโกรธก็เอาความเมตตาไปจัดการให้มันหายโกรธ หรือว่ามีโลภะหรือมีราคะก็เอาอสุภะเข้าไปข่มให้มันสงบ ให้มันฝ่อ ในระดับที่เป็นสมถกรรมฐาน ก็ยังมีการให้ค่าว่าอย่างนี้ดีอย่างนี้ไม่ดี ความคิดนี้ดีอารมณ์นี้ไม่ดี

 

แต่พอระดับวิปัสสนาหรือแม้แต่การเจริญสติปัฏฐานแบบหลวงพ่อเทียน มันไม่มีการตัดสินหรือให้ค่าว่าดีหรือไม่ดี ทิ้งเลยนะการมองบวกมองลบ มองด้วยความเป็นกลาง แล้วต่อไปมันก็จะทำให้เข้าถึงความจริงในระดับที่เป็นปรมัตถสัจจะ เพราะว่าความจริงในระดับที่เป็นปรมัตถสัจจะมันไม่มีสวย ไม่มีน่าเกลียด มันไม่มีหอม ไม่มีเหม็น สิ่งที่ยังมองว่าเป็นสวยงามหรือไม่สวยงาม มันก็ยังเป็นสมมุติสัจจะ

 

แต่ระดับที่เป็นปรมัตถสัจจะเหนือความสวยงามหรือความน่าเกลียด มันเหนือดีเหนือชั่ว เหนือสุขเหนือทุกข์เลยด้วยซ้ำ หรือจะพูดว่าไม่มีสุขไม่มีทุกข์ ไม่มีดีไม่มีชั่ว มันพ้นจากการมองลบและกันมองบวก แต่ว่านั่นเป็นระดับปรมัตถสัจจะ

 

ในระดับที่เรายังอยู่ในโลก ก็ต้องอาศัยสมมุติสัจจะ เพราะฉะนั้นการมองลบมองบวกก็ยังจำเป็น ข้อสำคัญคือว่า ใช้ให้ถูกใช้ให้เป็น เพราะไม่อย่างนั้นก็ทำให้เกิดความยึดติดในสิ่งที่ไม่ควรยึดถือ หรือการผลักไสในสิ่งที่ไม่ควรผลักไสก็ได้