25631104pm--รักษาใจไม่ให้ทุกข์

4 พ.ย. 63 - รักษาใจไม่ให้ทุกข์ : ความเบื่อความเซ็งความโกรธความเศร้าถ้าเรารู้จักเปลี่ยนอารมณ์ให้มันถูก มันก็ช่วยทำให้จิตหลุดออกจากอารมณ์เหล่านี้ได้ เพราะว่าอารมณ์เหล่านี้ขึ้นอยู่กับว่าเราไปรับรู้อะไร ถ้าเราไปรับรู้เรื่องรส มันก็เกิดอารมณ์ที่เป็นลบ แต่ถ้าเราไปรับรู้เรื่องที่เป็นบวก มันก็เกิดอารมณ์ก็เป็นบวก ถ้าเราไปรับรู้สิ่งที่เป็นกุศล ใจก็เป็นทางกุศล การรับรู้ก็อาศัยทั้งทางตา หู จมูก ลิ้น กาย หรือว่าใจก็ได้ หรือว่าใช้กายเป็นตัวช่วย เช่น การเปลี่ยนอิริยาบถ การเขยื้อนขยับ เวลาเศร้า เวลาเบื่อ เราลองลุกไปทำนั่นทำนี่ ปลูกต้นไม้ออกไปเดินเล่น ออกไปวิ่ง หรือว่าถ้าเกิดเศร้าโศกเสียใจมาก ก็ออกไปเป็นจิตอาสาไปช่วยเหลือผู้คนทำอะไรที่เป็นประโยชน์ อันนี้เรียกว่าช่วยทำให้เปลี่ยนอารมณ์ได้เหมือนกัน

แต่เปลี่ยนด้วยการอาศัยการกระทำไม่ใช่เปลี่ยนแค่การรับรู้ ไม่ใช่แค่เปลี่ยนเรื่องคิด หรือว่าไปมองไปได้ยินไปฟังเรื่องอื่นที่เป็นกุศลแต่ว่าอาศัยการกระทำเลย พอเรามีเรื่องทำที่ดีที่มีประโยชน์มันก็หายเบื่อหายง่วง ที่เคยเศร้าก็หายเศร้า เพราะว่าได้ไปช่วยเหลือคนอื่นที่มีความทุกข์ พอไปช่วยคนที่มีความทุกข์เช่นเป็นจิตอาสา เห็นคนอื่นที่เขาทุกข์ช่วยทำให้เขามีความสุข จิตใจก็อิ่มเอิบ เกิดปราโมทย์ ก็ทำให้ความเศร้ามันจางคลายไป อันนี้เรียกว่าเป็นการเปลี่ยนอารมณ์ด้วยการทำสิ่งที่ดี แต่หลายคนนึกไม่ออก เพราะใช้แต่วิธีการเสพ เช่น เครียดก็ไปหาของกิน ไปฟังเพลง ไปดูหนัง ไปเที่ยวห้าง หรือว่าไปเที่ยวผับเที่ยวบาร์ มันก็เปลี่ยนอารมณ์เหมือนกัน แต่ว่าเป็นวิธีการที่เต็มไปด้วยโทษ มีวิธีการมากมายที่ไม่มีโทษและมีประโยชน์ เพราะฉะนั้นต้องรู้จักเปลี่ยนอารมณ์ เปลี่ยนการรับรู้ เปลี่ยนเรื่องคิด เปลี่ยนความสนใจ เพื่อช่วยทำให้อารมณ์ก็รบกวนจิตใจเราไม่ว่าจะนิวรณ์ 5 หรือว่าอารมณ์อกุศลต่างๆจางคลายไป

 

พอเรามีประสบการณ์ในการเจริญสติมากขึ้น ต่อไปก็ใช้วิธีการที่ดีกว่าคือ เห็น รู้ทันมัน ไม่เข้าไปเป็นมัน จะเป็นความเบื่อ ความเศร้า ก็ไม่ผลักไสมัน จะเป็นความโกรธก็ไม่กดข่มมัน แค่เห็นมัน ก็ช่วยถอนใจออกจากอารมณ์ ช่วยให้อารมณ์เหล่านั้นจางคลายได้ มันก็มีขั้นตอนของมันที่เราควรจะฝึกเอาไว้ และรู้หลายวิธีที่จะช่วยรักษาใจ ให้เป็นกุศล ไม่ถูกความทุกข์ครอบงำ